Greška istoričara godinama čeka ispravku,potomci heroja čejkaju istinu…
Danas je 111-a godina a od čuvene „Kumanovske bitke“,koja otkriva značajan detalj o svom posebnom junaku poznatom leskovačkom Romu trubaču…
Leskovac,23. oktobar 2023. Danas 23. oktobra, navršava se 111 godina od čuvene „Kumanovske bitke“ i velike pobede srpske vojske nad turskim osvajačima nakon 500 godina robovanja.
Posebni junak ove bitke bio je vojni trubač iz Leskovca Amet Ametović, koji je ušao u sve vojne enciklopedije kao pozitivni primer hrabrosti i lukavstva običnog vojnika.
Za njegove posebne zasluge vanrednim ukazom odlikovao ga je, Njegovo kraljevsko visočanstvo, Kralj Petar Prvi ordenom „Karadjordjeve zvezde sa zlatnim mačevima“.
Mnogo godina kasnije, ovih dana, njegovi potomci „biju bitku“ da isprave veliku grešku istoričara – jer se njihov predak zvao Amet Ametović, a ne Ahmed Amedović kako piše u Vikipediji i udžbenicima istorije…
Tokom dana u ponedeljak 23 oktobra tekuće 2023.godine,njegovi potomci i poštovaoci njegovog ratnog podviga obišli su grob ovog legendarnog trubača na obodu „Arapove doline“ u Leskovcu.
Svake godine povodom čuvene „Kumanovske bitke“ u Domu kulture Roma u Leskovcu upriličena je posebna tribina,, a koja se od pre tri godine organizuje tokom jeseni, u čast leskovačkog legendarnog trubača…
Na njoj je praunuk čuvenog trubača, i unuk ćerke Ameta Ametovića, Vladimir Amzić proznati stručni saradnik Doma kulture Roma u Leskovcu po prvi put je izneo rezultate svog višegodišnjeg istraživanja vezanih za „Kumanovsku bitku.“
VUČIĆ ODAJE POŠTU AMETOVIĆU
„Ukazom kralja Petra Prvog Oslobodioca broj 11123 odlikuje se Amet Ametović,a ne kako pišu docniji istoričari Ahmed Amedović. Na spomeniku kojeg je podigao,navodno iz pokajanja, otac jednog uglednog leskovačkog moćnika piše da je naš Amet rodjen 1861 godine a umro 1963 godine. Pouzdanih dokaza o rodjenju mog čukundede nema, nama je u familiji bilo poznato da je on rodjen 1881 godine,odnosno 20 godina kasnije nakon što tvrde istoričari“,priča nam Vladimir Amzić.
Amet Ametović je doživeo duboku starost, živeo je 83 godine,uglavnom u bedi jer posleratni komunisti nisu mnogo marili za junaka iz Prvog Balkanskog rata,i docnije iz drugog Balkanskog i Prvog svetskog rata…
Vratio se Amet u rodni Leskovac, i izmedju dva svetska rata popravljao trube muzičarima, a nakon Drugog svetskog rata bavio se kalajisanjem kazana i bakrača i tako životario…
TRIBINA U DOMUKULTURE
Od svojih ordena se nije odvajao do kraja života.
Ratne 1941 godine veliki broj Roma, Srba i Jevreja odveden je na streljanje u Arapovoj dolini, na leskovačkom brdu Hisar, na najvećem stratištu rodoljuba na jugu Srbije, medju kojima je bio poveden i Amet Ametović.
Videvši ga u stroju za streljanje sa ordenima za hrabrost nemački dežurni oficir na strelištu mu salutira i izvede ga iz stroja za streljanje rekavši mu na nemačkom jeziku koji je Amet prilično dobro razumeo i govorio – „da oni ne streljaju heroje“…
Medjutim na tom stratištu streljani su njegovi sinovi Redža i Rama, u kući mu je ostala samo ćerka Demirana… Od nje je on je kasnije dobio četiri unuka,od kojih su dva bila vrsna leskovačka muzičara nasledivši gene od dede Ameta…
Voljom istoričara ili nebrigom lokalne vlasti junak Kumanovske bitke Amet Ametović trubač i kaplar srpske vojske je u potpunosti zaboravljen u rodnome gradu.
U rodnome romskom leskovačkom naselju „Podovrce“ većina upitanih mladjih ljudi nije znalo u našoj maloj anketi koje Amet Ametović.
„Mi iz našeg Doma kulture Roma predlažemo da se jedna ulica u Leskovcu nazove imenom Ameta Ametovića. Da se podigne neko spomen obeležje u Podvorcu,i da se greške u udžbenicima istorije nekako isprave..“, ističe praunuk Vlada Amzić izvanredni poznavalac lokalne istorije…
Vladimir Amzić levo i Srećko Živković na izložbi u Domu kulture Roma u Leskovcu
Povodom godišnjice odigravanja čuvene „Kumanovske bitke“ Vladimir Amzić urednik kulture u Domu kulture Roma i Srećko Živković direktor ove jedinstvene kulturne institucije u Srbiji u sali ovog doma piredili su izložbu oko šesdesetak značajnih fotografija koje poseduje Dom kulture Roma.
„Dom kulture Roma će i ove godine organizovati prigodnu tribinu kojom prilikom ćemo postaviti sliku Ameta Ametovića u prirodnoj njegovoj veličini ,koje ovih dana privodi kraju njegov praunuk Vlada Amzić,inače i slikar amatrer…
Prema našem nezvaničnom saznanju jedna beogradska ulica na Zvezdari nosi danas ime Ahmeda Amedovića (pogrešno ime za leskovačkog čuvenog trubača) ali u rodnom Leskovcu nijedna ulica,a čini nam se da su ga zbaoravili sasvim i njegovi mladji sunaroidnici. Tokom dana obišli smo naselje Roma „Podvorce“ u Leskovcu,od desetak anketiranih mladjih roma samo se dvoje njih prisetilo Ameta…
Sličan podvig u sviranju uzbune za povlačenje neprijatelja u Velikom, prvom svetskom ratu,kako smo ranije pisali, imao je i Rustem Sejdić iz Bojnika, otac nedavno preminulog legendarnog srpskog trubača iz Bojnika Fejata Sejdića.
U leskovačkim istorijskim intelektualnim krugovima tokom poslednje tribine u Narodnom muzeju, nam je nezvanično rečeno „da se greška srpskim istoričarima najverovatnije potkrala“, jer je u to vreme stvarno živeo i drugi učesnik „Velikog rata“ Ahmed Ademović, kaplar srpske vojske ali koji nije bio muzičar…
Tomislav STEVANOVIĆ
