Srbi su počeli da se doseljavaju u Rusiju još za vreme Petra Velikog kada je važnu ulogu na njegovom dvoru igrao I grof Sava Vladislavić, inače deda našeg velikog pesnika Jovana dučića. Međutim, prva masovna naseljavanja upravo u oblasti Donbasa dešavaju se pedesetak godina posle Petrove smrti a za vreme vladavine Katarine Velike. Tako da je i sada na kriznom području I danas mnogo ljudi čiji su preci upravo Srbi. Oni su tada dobili I svoj zvanični naziv Slaveno Srbi. A na mapi možete videti tačno gde se ta srpska oblast nalazila.
Nova Serbija i Slavjanoserbija kao graničarska područja postojale su tek nešto više od decenije. Manifestom carice Кatarine 1762. godine i Ukazom ruske vlade 1764. godine ukinute su Nova Serbija i Slavjanoserbija i uključene u sastav novih gubernija. Razlog se našao u tome što su, prodiranjem Rusije prema jugu, prema Azovskom i Crnom moru, srpska graničarska područja postala izlišna kao što se dve decenije ranije desilo sa graničarskim područjem u Habzburškom carstvu. U Slavenosrbiji je glavno mesto bilo grad Bahmut.
Ruskoj Imperiji Srbi su u vreme postojanja granica, a i po njihovom ukidanju, dobro poslužili u ratovima koji su na raznim stranama vođeni drugom polovinom 18. veka.
Ševićev i Preradovićev srpski puk iz Slavjanoserbije, je 1764. godine brojao samo 1262 graničara. Carske vlasti su tada oba spojila u jedinstveni, Bahmutski husarski puk sa sedištem štaba u Bahmutu.[1] Carskim ukazom od 22. marta 1764. godine Slavjanoserbija je sa utvrđenom “Ukrajinskom linijom” nazvana Ekatarinska provincija novorosijske gubernije. Ista srpska vojnička teritorija je 1775. godine dodata Azovskoj guberniji.
Nakon ukidanja srpskih pukova niklo je na desetine novih sela, kojima su gospodarili Srbi oficiri. Tako se javljaju mesta Veseloe, Aleksandrovka ili (Juzboševka, sa Voznesenskom crkvom iz 1784]]) i Raevka posed brigadira Кonstantina N. Juzbaše, zatim Ivanovka, Šterovka, Petrovka i Nikolaevka – naslednika general majora Šterića. Slede, Pavlovka majora Miokoviča, Vasiljevka kapetana Sabova, Rodakovka kapetana Rodakova, Ternji kapetana Ševića, Suhodol sekund majora Raškovića, Novoselovka podpukovnika Depreradoviča, Filatovka ili (Fugarovka) kapetana Fugarova, Čerevanevka i Golubovka podpukovnika Goluba, Filipovka (sloboda kod sela Кrimski Brod) sekund-majora Filipovića, Mihajovka Mihajlovića, Ustinovka podporučika Toškoviča, Vuikovka (ili Mantulovka, sa crkvom Sv. Nikole iz 1780.) kapetana Vujića i mnoga druga.
Sam grad Lugansk je dva puta menjao ime u Vorošilovgrad, i dva puta mu je vraćan naziv Lugansk, koji potiče od starog naziva Luganski Zavod.
Lugansk se razvio iz sela Кameni Brod, nekadašnjeg sedišta Treće čete (rote) srpskog puka u okviru Slavenosrbije pod komandom Ivana Ševića.
Кameni Brod je postojao 1740-1750. godine kao razbacani posedi nekoliko porodica. Od 1755. godine tu se naselo 100 srpskih graničarskih porodica, i naselje ulazi u sastav Srpskog naseljeničkog puka. Pravoslavna crkva posvećena Sv. apostolima Petru i Pavlu podignuta je od drveta 1761. godine. U njemu je 1782. godine bilo 171 dom sa 563 duše. Novu sabornu pravoslavnu crkvu sada od kamena izgradili su meštani 1793. godine.
Sjedinili su se u drugoj polovini 19. veka susedna naselja Кameni Brod i Luganski zavod u jedinstveno mesto. Grad Lugansk postoji kao takav od 9. novembra 1882. godine.
Danas je Lugansk grad u kojem se većinski govori ruski jezik te je usvojeno jedinstveno rešenje ispisivanja zvaničnih tabli sa imenima ulica, one su praktično ispisane na ruskom jeziku, ali da bi se ispoštovao zvanični državni jezik korišćena je azbuka ukrajinskog jezika.[3]
Lugansk je tokom 2014. i 2015. poprište rata na istoku Ukrajine kao centar samoproglašene Luganske Narodne Republike.
Afera/Gradiša Katić
Foto: Vikipedia
