Punih pet meseci je politička situacija u Srbiji izgledala kao duga i iscrpljujuća partija šaha u kojoj su blokaderi imali bele figure, a Aleksandar Vučić, kako su oni željeli da predstave, crnim figurama je bio u pat poziciji.

Ako stvarno tada Vučića zamislimo kao igrača s crnim figurama, to implicira da je bio u defanzivi, bez prednosti otvaranja, možda i u inferiornoj poziciji. A onda se, pet mjeseci kasnije dogodio 12. april i velikim, masovnim narodnim saborom, situaciju je u samo par sati preokrenuo u potpunu političku pobjedu.

Nego, hajde da krenemo redom i analiziramo prethodnih pet mjeseci kroz partiju šaha i to da posmatramo blokadere kroz bijele figura, kao nekog nadolazećeg talentovanog šahistu i Vučića sa crnim figurama, kao veterana za šahovskom tablom.

Vučić je iz pat pozicije (pritisci sa svih strana, navodni gubitak energije kod biračkog tijela, protesti) uspio da – kao igrač s crnim figurama – zadrži defanzivu dok nije stvorio priliku za kontranapad.

Miting 12. aprila je bio kulminacija te strategije: masovni pokazatelj moći koji je i simbolički i politički zaključao tablu – protivnici nisu nemaju ni dobru figuru ni prostor da matiraju.

U šahu bi se to zvalo “promjena u centru” – kada igrač koji je bio pritisnut odjednom počne da preuzima centralne linije table i vodi igru.

Tako sada Vučić vodi narativ – ne o problemima kako bi željeli blokaderi, već o budućnosti, promjenama, reformama, pobjedi.

Jasno je da dan nakon masovnog mitinga 12. aprila, Vučić je praktično izveo završni šahovski manevar koji je pretvorio višemjesečnu defanzivu u ofanzivnu pobjedu.Pogledajmo kako se ta transformacija iz pat pozicije u šah-mat manifestovala upravo posle mitinga:

Psihološki preokret – momentum prelazi na njegovu stranu

Do 12. aprila, politička scena je djelovala kao zamrznuta – protesti opozicije, narodni bunt zbog nerasvijetljenih tragedija, nezadovoljstvo izborima, pregovori sa Kosovom, pritisci sa Zapada. Vučić je izgledao kao da stoji u mjestu – ne može da povuče potez a da ne izgubi poziciju.

Dan posle mitinga, sve se promijenilo:

Mediji bruje o stotinama hiljada građana koji mu pružaju podršku.

Opozicija je potpuno gurnuta u sjenku – više ne diktira tempo.

Poruka je jasna, srpski narod je na njegovoj strani.

To je prvi deo šah-mata: psihološko slamanje protivnika.

Inicijativa prelazi kod Vučića – on diktira sledeće poteze

Dan nakon mitinga, Vučić više ne odgovara – on postavlja teme:

Najavljuje nove skupe, nove političke inicijative, razgovore.

Pominje dijalog o izbornim uslovima, ali iz pozicije sile, ne iz nužde.

Najavljuje novu vladu, reorganizaciju, novu platformu koja postavlja temelje budućnosti za narednu deceniju.

Ovo je drugi deo šah-mata: preuzima tempo partije.

Opozicija se zatvara u ćošak – bez odgovora

Miting 12. aprila je opoziciji izbio iz ruku ključni argument – da su oni ti koji imaju ulicu i narod. Sada:

Ili moraju da pokušaju novi protest, ali rizikuju slab odziv i demotivaciju.

Ili ćute, i time potvrđuju da ih je Vučić nadigrao.

Opozicija sada djeluje kao da je uhvaćena u pat, dok Vučić pravi poslednji potez – šah-mat kroz legitimisanje svoje moći.

Vučić – nova tabla, novi narativ, budućnost

Narativ “budućnosti”:

Vučić sada ne priča o prošlosti, tenzijama, ni starim krizama. On govori o investicijama, projektima, mladima, miru i stabilnosti. Šalje jasnu poruku “nema vremena za sukobe, jer gradi budućnost”.

Tabla koju otvara:

Nova politička igra u kojoj on više nije “partijski lider”, već državnik, integrator, neko iznad podjele. U tom šahu, njegovi protivnici nemaju čak ni figuru kojom mogu da odigraju.Poentira porukom: “Dok se oni bave mržnjom i prošlošću – mi idemo naprijed.”

Blokaderi – zarobljeni u prošlosti

Narativ “prošlosti”: Opozicija još uvijek priča o pokradenim izborima, protestima, zahtjevima koji su nekada imali zamajac, ali su sada izgubili pažnju javnosti.

Problem:

Ne uspijevaju da ponude novu viziju, već se drže stare ogorčenosti. Time ne izazivaju Vučića, nego pojačavaju njegovu sliku “državnika u vremenu napredovanja”.

Rezultat:

Djeluju kao figura koja se vrti u krug – bez jasnog cilja, bez mat pozicije, samo beskonačna opozicija bez plana.

Zato Vučić dominira narativno:

Otvaranje nove table šaha mu omogućava da:

Preuzme inicijativu bez konflikta.

Priča o temama koje ljudi žele da čuju (ekonomija, budućnost, sigurnost).

Gurne protivnike u pasivu i prikaže ih kao destruktivne.

Zaključak:

Dan nakon mitinga, Vučić je uspješno:

1. Preokrenuo narativ iz “pod opsadom” u “narodni lider”.

2. Preuzeo političku inicijativu.

3. Neutralisao opoziciju i pritiske spolja.

To jeste klasičan preokret iz šahovskog pata (pozicija bez pokreta, ali i bez poraza) u šah-mat (pozicija potpune kontrole).

Vučić je vješto preokrenuo narativ iz pozicije u kojoj je djelovao kao lider pod opsadom u poziciju narodnog lidera, što je jedan od njegovih najuspešnijih političkih manevara u poslednje vrijeme.

Tako, 12. aprila Vučić je narativno otvorio novu tablu šaha, dok je opozicija ostala da igra na staroj, sa već istrošenim figurama.

*glavni i odgovorni urednik TV PRVA za Crnu Goru i osnivač portala BORBA